Gratuity Calculation Formula – किती वर्ष नोकरीनंतर किती मिळते ग्रॅच्युईटी? पाहा कॅलक्युलेशन

Gratuity Calculation Formula: You work regularly for many years. In return you get monthly salary. But, at the same time you are paid a certain amount on leaving the job. It is called gratuity. One becomes eligible for gratuity payment after completing a certain period of employment in an organization. Most employees expect to receive gratuity from the company when they switch jobs, but this requires completion of a certain period.

नोकरदार व्यक्तीला निश्‍चित काळानंतर ग्रॅच्युइटीचा हक्कदार बनणार आहे. ग्रॅच्युइटी हे कंपनीकडून कर्मचाऱ्याला संघटना वगळून दिलेल्या कृतज्ञता या पद्धतीचा एक रुप आहे, ज्याच्या प्रतिसादाचा कामात असलेल्या नियमित कामाच्या बदल्यात आहे. सेवानिर्वाहित कर्मचाऱ्यासह किमान पाच वर्षे कंपनीमध्ये काम केल्याने ग्रॅच्युइटी मिळवता येते. पण अनेकदा कर्मचाऱ्यांच्या मनात ग्रॅच्युइटीची गणना कसी करावी हे प्रश्‍न असतं…..तसेच नवीन माहिती व बातम्या मिळवण्यासाठी टेलिग्राम चॅनेल जॉईन करा 

ग्रॅच्युइटी म्हणजे काय?

सध्या ग्रॅच्युइटी मिळवण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीला खासगी कंपनी किंवा खासगी संस्थेत किमान पाच वर्षे काम करावे लागते. हा कालावधी संपल्यानंतर कर्मचाऱ्याला निश्चित रक्कम मिळते. ग्रॅच्युइटी हा पेन्शन किंवा भविष्य निर्वाह निधीचा (पीएफ) भाग नाही. त्यापेक्षा एकाच ठिकाणी पाच वर्षे सेवा केल्याचा तो पुरस्कार आहे, जो कर्मचाऱ्याला मिळतो. यातील काही भाग कर्मचार्‍यांच्या पगारातून कापला जातो, परंतु त्यातील बहुतांश रक्कम कंपनीच्या मालकाला द्यावी लागते.

Gratuity is a small amount deducted from the salary of the employee
Employees get many facilities from the company while working
Gratuity is an important fund for an employee.

ग्रॅच्युइटी भरणीचा अधिकार नियमित कामाच्या बदल्यात किमान पाच वर्षे कंपनीमध्ये काम केल्याने असते, कामगाराकडून नियोक्ता/कंपनीकडून निर्धारित केलेल्‍या ग्रॅच्युइटी रक्कम मिळावी लागते. पण, ज्या कंपन्यांमध्ये १० किंवा त्याहून अधिक कर्मचाऱ्य काम करतात, त्या कंपन्यांचा हे अधिनियम लागू होतो. सामान्यतः, ग्रॅच्युइटीची रक्कम नोकरी छोडल्यावर किंवा निवृत्तीच्या वेळी दिली जाते. या परिस्थितीत, जर तुम्ही एखाद्या कंपनीमध्ये पाच, सात किंवा दहा वर्षे सतत काम केले तर तुम्हाला किती ग्रॅच्युइटी मिळाली जाईल? ग्रॅच्युइटीची गणना सूत्र येथे ओळखा…

ग्रॅच्युइटी या फॉर्म्युलानुसार मोजली जाते – Gratuity Calculation Formula In Marathi

ग्रॅच्युइटीची गणना करण्याचा फॉर्म्युला – (शेवटचा पगार) x (कंपनीमध्ये काम केलेल्या वर्षांची संख्या) x (१५/२६). शेवटचा पगार म्हणजे तुमच्या शेवटच्या १० महिन्यांच्या पगाराची सरासरी ज्यामध्ये मूळ वेतन, महागाई भत्ता आणि कमिशन समाविष्ट असेल. एका महिन्यात ४ रविवार आठवड्याची सुट्टी असल्यामुळे २६ दिवस मोजले जातात आणि १५ दिवसांच्या आधारे ग्रॅच्युइटी मोजली जाते.
समजा तुम्ही एका कंपनीत पाच वर्ष काम केले आणि तुमचा शेवटचा पगार ३५ हजार रुपये होता तर या सूत्रानुसार (३५,०००) x (५) x (१५/२६) = रु १,००,९६१ रुपये ग्रॅच्युइटी म्हणून मिळेल. त्याचवेळी, तुम्ही एखाद्या कंपनीत सात वर्ष काम केले आणि शेवटचा पगार ५०,००० रुपये असेल, तर कॅल्क्युलेशनच्या फॉर्म्युल्यानुसार (५०,०००) x (७) x (१५/२६) = २,०१,९२३ रुपये ग्रॅच्युइटी म्हणून मिळेल. त्याचवेळी, सतत दहा वर्षे काम केल्यावर तुमचा पगार ७५,०००रुपये असल्यास वरील सूत्रानुसार (७५,०००) x (१०) x (१५/२६) = ४,३२,६९२ रुपये ग्रॅच्युइटी मिळेल. अशा प्रकारे, तुमचा शेवटचा पगार आणि कामाच्या वर्षानुसार ग्रॅच्युइटीची रक्कम कॅल्क्युलेट करू शकता.

तर ग्रॅच्युइटीची गणना वेगळी होते

जर एखादी कंपनी किंवा संस्था ग्रॅच्युइटी कायद्यांतर्गत नोंदणीकृत नसते तेव्हा कर्मचाऱ्याला ग्रॅच्युइटी कायद्यांतर्गत लाभ मिळत नाहीत. पण अशा स्थितीत, कंपनी स्वेच्छेने कर्मचाऱ्याला ग्रॅच्युइटी देऊ शकते पण अशा स्थितीत ग्रॅच्युइटी कॅल्क्युलेट करण्याचे सूत्रे वेगळे आहे. त्यामुळे ग्रॅच्युइटी रक्कम दरवर्षी अर्धा महिन्याच्या पगाराएवढी असेल, पण एका महिन्यातील कामकाजाच्या दिवसांची संख्या २६ नाही तर ३० दिवस मोजली जाईल.

टॅक्स फ्री ग्रॅज्युइटी म्हणजेच 12 वर्षं नोकरी केल्यानंतर 4,15,385 रुपये ग्रॅच्युइटी मिळेल. प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 10 (10) नुसार कोणत्याही कर्मचाऱ्याला ग्रॅच्युइटी म्हणून दिल्या जाणाऱ्या 20 लाख रुपयांपर्यंतच्या रकमेवर कोणताही कर आकारला जात नाही. सुरुवातीला 10 लाख रुपयांपर्यंतची ग्रॅच्युइटी करमुक्त होती.